مدیریت زلزله در بناهای تاریخی
به گزارش وبلاگ خبری، مدیریت زلزله در بناهای تاریخی تنها با مشارکت بین المللی میسر است.
به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، مهرداد حجازی عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان این مطلب را روز سه شنبه 5 دی 96 در نشست تخصصی زلزله و میراث فرهنگی که به همت پژوهشکده ابنیه و بافت های فرهنگی تاریخی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری برگزار گردید، عنوان نمود.
او به مواردی در خصوص چارچوب یک توصیه نامه برای مدیریت زلزله در بناهای تاریخی اشاره نمود و اضافه کرد:
تهیه توصیه نامه برای مدیریت زلزله در بناهای تاریخی ایران، نیازمند تعریف یک پروژه فراملی با حضور معدود متخصصان ایرانی و نامحدود متخصصان خارجی (با استفاده از تجارب خارجی) است.
او با تأکید بر ضرورت استفاده از تجارب بین المللی در این زمینه اضافه کرد:
برگزاری دوره های آموزشی ادواری برای بازسازی گران و مهندستان در این راه یک ضرورت است.
به گفته حجازی این توصیه نامه را تنها دو کشور در اختیار دارند.
او توضیح داد:
ما به مقدار انگشتان دست، متخصص ایرانی و به تعداد نا محدودی متخصص خارجی داریم و هیچ راهی نداریم که برای دستیابی به یک استراتژی کلی یک پروژه فراملی انجام دهیم زیرا نه تجربه داریم و نه پول.
او ادامه داد:
دو کشوری که پیروز به نوشتن توصیه نامه شده اند بر اساس منشور اسکارسای آن را تدوین نموده اند، زیرا که راهی به جز این نیست و این منشور حاصل بیست سال زحمت متخصصان علمی است.
مهناز اشرفی رئیس پژوهشکده ابنیه و بافت های فرهنگی تاریخی نیز در این نشست گفت:
زلزله بم 14 سال پیش رخ داد و در این سال ها پژوهشکده ابنیه و بافت های فرهنگی تاریخی و حفاظت و بازسازی آثار فرهنگی تاریخی برنامه های زیادی را در این راستا برگزار نموده است و سال جاری نیز با توجه به زلزله کرمانشاه، برگزاری این نشست ضروری به نظر می رسید.
او با اشاره به اینکه بحث زلزله برای ما امری آشنا است و اهمیت تاریخی دارد، اضافه کرد:
حتی بعضی از شهرهای تازه روی خرابه های ناشی از زلزله های گذشته بنا شده اند.
اشرفی با انتقاد از اینکه در سال های گذشته بعد از وقوع زلزله همیشه اسکان موقت دغدغه بوده که البته تمامی سازه های ساخته شده برای اسکان موقت نیز به اسکان دائم تبدیل شده اند، اضافه کرد:
نمونه این موارد را هنوز در بوئین زهرا می توان دید.
او تأکید کرد:
در بازسازی های بعد از زلزله باید علاوه بر آثار فرهنگی تاریخی به میراث ناملموس نیز توجه کرد، زیرا تنها میراث کالبدی دارای اهمیت نیستند.
اشرفی با بیان اینکه مقاوم سازی در برابر زلزله در بنای مدرن با تاریخی فرق دارد و نمی توان رفتار یکسانی در خصوص هر دو داشت توضیح داد:
بناهای تاریخی ایران در بسیاری از زلزله ها مقاومت نموده و سالم مانده اند؛ این نشان می دهد که سازندگان این بنا ها زلزله را می شناختند و اصول و تمهیدات خاصی را در نظر داشته اند و حال ما باید این اصول را بشناسیم و در خصوص آن تحقیق کنیم.
رشیدی کار شناس دفتر فنی اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه، دیگر سخنران این نشست نیز به ارائه گزارش از شرایط ابنیه و مجموعه های تاریخی استان کرمانشاه پرداخت و بیان نمود:
وقوع زلزله در بیست و یکم آذر سال 96 بسیاری از خانواده های کرمانشاهی را داغدار کرد و آسیب های جبران نا پذیری به آن ها زد که خوشبختانه با یاری های مردمی تا به امروز مختصری از این مسائل برطرف شده است.
او اضافه کرد:
بنا ها و مجموعه های تاریخی استان کرمانشاه پس از زلزله تحت تأثیر زلزله قرار گرفته و آسیب هایی به آن ها وارد شده که خوشبختانه در هیچ یک از منطقه ها با وجود شدت زلزله آثار به طور کامل تخریب نشده اند.
او توضیح داد:
بخش هایی از بناهای تاریخی این استان که تأثیرپذیر تر بوده اند آسیب هایی دیده اند که قابل بازسازی هستند.
این کار شناس در ادامه به آثاری نظیر طاق گرا، بنای زیج منیژه یا طاق، محوطه قلعه گبری، بناهای عمارت خسرو، کاروانسرای عباسی قصر شیرین، ارگ تاریخی گیلانغرب و... اشاره نمود که همگی پابرجا هستند و در بعضی موارد آسیب های خیلی جزئی دیده اند.
منصور ضیایی فر عضو هیئت علمی پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله ایران دیگر سخنران این نشست با اشاره به مواردی در خصوص پایدارسازی لرزه ای نظیر انسجام، مقاومت، شکل پذیری، انعطاف پذیری و میرایی گفت:
اگر این تکنیک ها رعایت گردد، طول عمر لرزه ای سازه بالا می رود.
او اضافه کرد:
پایدارسازی بناهای میراث فرهنگی در مقابل زمین لرزه بر اساس حفظ ارزش های تاریخی آن ها در وجوه مختلف (اصالت، معماری، زیبایی، باستان شناسی و...) صورت می گیرد و حفظ این ارزش ها برای سالیان دور ممکن است نیازمند دستکاری های ناخواسته در بنا و کاسته شدن از ارزش های تاریخی موجود بنا گردد.
منبع: کجارو / میراث آریا